Borg Zygmunt

– działacz Związku Orła Białego Urodził się 19 II 1908 r. w Czeladzi jako jedno z czworga dzieci Aleksandra Borga i Magdaleny z Machniewskich. W 1921 ukończył 6 – klasową szkołę podstawową w Czeladzi a następnie uczył się w Śląskim Instytucie Rzemieślniczo Przemysłowym w Katowicach, dającym dyplom rysownika. Mając dyplom w kieszeni śladem ojca i dzidka podjął pracę na kopalni Saturn.
Obok pracy zawodowej w jego życiu dominowały 3 pasje – technika, sport i działalność społeczna. Aktywnie działał w 5 Zagłębiowskiej Drużynie Harcerskiej im. Stefana Czarnieckiego na Saturnie, a także Ochotniczej Straży Pożarnej w Czeladzi, gdzie był członkiem sekcji sceniczno – rozrywkowej.W 1933 r. Zygmunt wstąpił z związek małżeński z Celiną Hanak, córką kapelmistrza Orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej w Czeladzi – Franciszka Hanaka. Młodzi znali się długo Celina bowiem była aktywną działaczką harcerską a w czeladzkiej OSP przez pewien czas prowadziła drużynę samarytanek. Po ślubie małżonkowie zamieszkali w Czeladzi przy ul. Elektrycznej (dzisiaj Staszica), w 1935 roku przychodzi na świat córka Krystyna. Dwa lata później we wrześniu 1937 Borgowie, spodziewający się drugiego dziecka przeprowadzili się do większego mieszkania w Wojkowicach Komornych. Ich druga córka Jolanta przyszła na świat w 1938 r. już w Wojkowicach. Zygmunt podjął pracę w Wojkowicach na kopalni Jowisz, należącej tak jak czeladzki Saturn do Towarzystwa Górniczo – Przemysłowego Saturn. Pracował w charakterze tokarza – metalowca. Ten szczęśliwy okres w życiu Zygmunta jak i całej jego rodziny został przerwany wybuchem II wojny światowej. Patriotyzm wyniesiony i ukształtowany w organizacji harcerskiej nakazywał mu podjęcie walki w obronie Ojczyzny. Tak więc gdy jesienią 1939 r. w Zagłębiu rozpoczęła działalność Organizacja Orła Białego (zwana również Związek Orła Białego) Zygmunt bez namysłu wstąpił w szeregi jej czeladzkiego oddziału. Składaną przysięgę Borga przyjmował Ignacy Frąckiewicz przedstawiciel władz zagłębiowskiego Orła Białego na Czeladź.
Kilka miesięcy później wiosną 1940 powstała placówka terenowa OB w Wojkowicach. Zygmunt posiadał już wówczas staż organizacyjny i automatycznie stał się jednym z głównych działaczy tajnej organizacji na tym terenie, wraz z braćmi Ciechowskimi, Bolesławem Słanią, Mieczysławem Mosurem, Stanisławem Czeją i Józefem Gwiazdą.
W jednym z magazynów kopalni Jowisz działacze OB zamontowali radio i aparat krótkofalowy. Otrzymywane tą drogą informacje przepisywano na maszynie do pisania i kolportowano. W marcu 1941 nastąpiło pierwsze aresztowanie konspiratorów. Byli nimi Bolesław Słania i Zygmunt Borg. Gestapowcy odnaleźli radio i rozbili siatkę konspiracyjną. Aresztowano 20 osób. Wojkowicka placówka Orła Białego przestała istnieć. Zygmunt Borg został osadzony w więzieniu w Mysłowicach. Do sierpnia 1941 r. przebywał na oddziale ciężkim, później na oddziale lekkim. Obydwa oddziały nadzorowane przez Gestapo przeznaczone były dla więźniów politycznych.
Pod koniec października 1941 roku Zygmunt wraz z grupą 37 współwięźniów został przewieziony do twierdzy kłodzkiej (Glatz) na rozprawę. Zapadły wyroki śmierci dla 21 osób. Sprawy 16 oskarżonych w tym Zygmunta skierowano do ponownego rozpatrzenia Wyższego Sądu Krajowego w Katowicach. Do katowickiego więzienia przy ul. Mikołowskiej trafili pozostali więźniowie. Borg spędził tu ostatnie półtora roku życia, podczas których doświadczył głodu, zimna, pogardy, chorób i tęsknoty za bliskimi. Osądzoną karę śmierci wykonano 23 lipca 1943 r. poprzez zgilotynowanie.
Ciała nie oddano bliskim, przekazano je klinice anatomicznej Akademii Medycznej
we Wrocławiu.

 

Skip to content