Rożek Wacław

– urodził się 6 maja 1899 r. w Kotlicach, (powiat Tomaszów) na Lubelszczyźnie. Był synem nieznanego ojca Józefy Rożek. Trudno ustalić, jakie posiadał wykształcenie, w każdym razie uchodził za człowieka inteligentnego, a w rubryce zawód wpisywano mu w urzędach handlowiec. Podawano także, że odbył służbę w Wojsku Polskim.
Z ruchem robotniczym związał się we wczesnej młodości Ukończywszy naukę w średniej szkole handlowej, w latach 1917 – 1922 kierował sklepem Robotniczej Spółdzielni Spożywców w Zamościu.Będąc w 1920 r. kierownikiem spółdzielni ,,Robotnik’’ w Płocku wchodził w skład Komitetu Dzielnicowego KPRP. Mieszkając zaś w 1922 r. w Zamościu, gdzie także był kierownikiem spółdzielni, uchodził za czołowego działacza komunistycznego. Figurował w sporządzonym przez Wojewódzką Komendę Policji Państwowej w Lublinie wykazie wyróżniających się działaczy komunistycznych.
Dnia 26 września został aresztowany jako członek Komitetu Wyborczego Związku Proletariatu Miast i Wsi i zasądzony na karę więzienia, której wysokości nie ustalono. Jak podał w ankiecie w 1930 r., w więzieniu przebywał za działalność komunistyczną 3,5 roku. W 1925 r. przybył do Zagłębia Dąbrowskiego i objął kierownictwo Robotniczej Spółdzielni Spożywców Zagłębia Dąbrowskiego. Równocześnie działał w szeregach KPP. Kiedy władze powiatowe nie zatwierdziły na stanowisko burmistrza Czeladzi Henryka Bitnera, wówczas na propozycję partii, Klub Jedności Robotniczej zaproponował Wacława Rożka, który został w dniu 19 października 1927 r. przez Radę Miejską m.Czeladź wybrany na to stanowisko, a przez władze nadrzędne zatwierdzony. Funkcję burmistrza pełnił do 24 marca 1928 r., kiedy to wojewoda kielecki rozwiązał Radę Miejską ( tzw. komunistyczną, z wyborów 10 lipca 1927 r. ) wskutek prowadzenia nieudolnej gospodarki miejskiej. W 1928 r. kandydował następnie do Rady Miejskiej m. Sosnowiec z listy komunistycznej, która została jednak unieważniona. Wśród zwolenników i działaczy ruchu komunistycznego cieszył się dużym autorytetem w całym Zagłębiu Dąbrowskim, dzięki czemu został wysunięty w 1928 r. jako kandydat na posła z listy Jedności Robotniczo- Chłopskiej. Kiedy poseł Władysław Baczyński został wydany sądom, Wacław Rożek 10 stycznia 1930 roku zajął jego miejsce i rozwinął żywą działalność zarówno w Sejmie, jak i w terenie. W 1930 r. uczestniczył jako delegat z głosem doradczym w V Zjeździe KPP. Po rozwiązaniu Sejmu, aby uniknąć aresztowania, przebywał przez pewien czas w Gdańsku.
W czasie wyborów do Sejmu w 1930 r., Wacław Rożek został posłem ziemi zagłębiowskiej. Mandat poselski pełnił do 1934 r.Z trybuny poselskiej opowiadał się przeciw reżimowi sanacyjnemu, nie krył swej wrogości do „obozu” piłsudczyków, występował w obronie najuboższych warstw społeczeństwa. Przemawiał m.in. 6 lutego 1931 r. przeciw ,,budżetowi głodu, terroru i wojny’’, 10 grudnia tegoż roku zabrał glos w dyskusji nad ustawą o zgromadzeniach, 15 stycznia 1932 r. wystąpił przeciw wydaniu sądom rewolucyjnych posłów Burzyńskiego i Daneckiego. Prowadził masową działalność na terenie całej Polski, zwłaszcza w środowiskach robotniczych, np. 5 marca 1930 r. przemawiał w Warszawie, w kwietniu tegoż roku występował w Zamościu, w czerwcu 1931 w Płońsku, w lutym 1933 w Łodzi, a w sierpniu 1933 r. w Tarnowie. Najwięcej czasu i energii poświęcał działalności wśród robotników Zgłębia Dąbrowskiego. Wielokrotnie organizował masówki i wiece, na których przemawiał. Nieraz został przez policję pobity. W 1934 r., pozbawiony mandatu poselskiego, wyjechał do ZSRR, gdzie w 1937 r. zginął na wskutek fałszywego oskarżenia. Po XX Zjeździe KPZR ( 1956 ) został zrehabilitowany.

Źródła:
H. Rechowicz, „Komunistyczny samorząd Czeladzi”, Katowice 1976

 

Skip to content