1. rocznica powrotu Dzieci Potulic.

 

Najpierw były aresztowania całych rodzin przeprowadzane w ramach akcji „Oderberg” w nocy z 11 na 12 sierpnia 1943 r., potem dramatyczne odłączenie dzieci od matek, a następnie ich tułaczka przez obozy przejściowe tzw. Polenlagry m.in. w Pogrzebieniu, Kietrzu, Gorzycach, Gorzyczkach, Bohuminie, Beneszowie, Lyskach, Żorach, Rybniku i wreszcie końcowy obóz w Potulicach, do którego najmłodsi trafili w sierpniu 1944 roku.

Do Czeladzi mali więźniowie powrócili 19 lutego 1945 r. dzięki ogromnej determinacji Jana Polaka, Wiktora Parki, Teofila Kowalika i Władysława Baziora, którzy uzyskali odpowiednie pełnomocnictwo od wicewojewody śląsko-dąbrowskiego Jerzego Ziętka oraz zezwolenie komendantury radzieckiej. Pierwotnie zamierzali zabrać tylko swoje pociechy, jednakże na wieść o ich przyjeździe zgłosiły się do nich także pozostałe dzieci z prośbą o zabranie ich do domu. Pierwszy skompletowany transport objął 54 dzieci, z pomocą polskich oraz radzieckich władz wojskowych bezpiecznie dotarł do Czeladzi. Wspomniani mężczyźni wkrótce ponownie udali się do Potulic, gdzie zorganizowali drugi transport liczący 103 dzieci. W ten sposób przywieźli do Zagłębia Dąbrowskiego całość przebywających w Potulicach 157 polskich dzieci – nie tylko te aresztowane podczas akcji „Oderberg”. Ale radość z powrotu nie dla wszystkich była pełna, bo nie było jej z kim dzielić. Dla sierot ówczesne władze miejskie zorganizowały więc sierociniec w byłej willi dyrektora kopalni „Saturn”, obecnie będącej siedzibą czeladzkiego Muzeum.

Jak co roku żyjący uczestnicy historycznych wydarzeń spotkali się w dniu 18 lutego na rocznicowych uroczystościach organizowanych pod obeliskiem Pamięci Dzieci Potulic. W tegorocznym spotkaniu udział wzięli ponadto:

starosta Powiatu Będzińskiego Sebastian Szaleniec, sekretarz Powiatu Będzińskiego Agata Fazan, przewodniczący Rady Powiatu Będzińskiego Jan Powałka, burmistrz Czeladzi Zbigniew Szaleniec, zastępczyni burmistrza do spraw społecznych Beata Zawiła, radni Rady Miejskiej w Czeladzi: Małgorzata Chojnacka, Dariusz Pietrzykowski, Janina Wcisło, Łukasz Wesołowski, prezes Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Józefa Posch-Kotyrba, członkowie czeladzkiego Koła Miejskiego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych na czele z sekretarzem Zarządu Ryszardem Gwiazdą, przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi oraz Harcerskiego Kręgu Seniora. Poczet sztandarowy wystawiło miasto Czeladź.

Po odegraniu hymnu głos zabrała dyrektor Muzeum Saturn Iwona Szaleniec przybliżając zgromadzonym tragiczne losy najmłodszych ofiar niemieckiej akcji represyjnej „Oderberg”. Na zakończenie złożono kwiaty i zapalono znicze.

Skip to content