Straty osobowe Czeladzi podczas II wojny światowej
Zakrojony na szeroką skalę i zaplanowany do realizacji na trzy lata projekt dokumentacyjny „Straty osobowe Czeladzi podczas II wojny światowej” został zainicjowany przez Muzeum Saturn w 2016 r. Jednym z głównych zamierzeń programowych jest podjęcie w pierwszym rzędzie przeglądu dotychczasowych ustaleń w zakresie:
- Strat bezwzględnych (zabitych i zmarłych) ludności Czeladzi w latach II wojny,
- Strat względnych (wywiezionych, deportowanych, wysłanych na przymusowe roboty),
- Strat wśród ludności Czeladzi pochodzenia żydowskiego,
- Wpływu II wojny światowej na wielkość liczby ludności Czeladzi.
Natomiast podstawowy cel projektu sprowadza się do zebrania rozproszonych informacji o ofiarach wojny oraz osobach represjonowanych przez okupantów niemieckiego i sowieckiego w latach 1939-1945, przetworzenie ich na wersję elektroniczną, a także stworzenie i udostępnienie bazy danych umożliwiającej wyszukanie informacji o losach konkretnych osób.
To z całą pewnością najtrudniejsze wyzwanie badawcze, jednak jego ostatecznego zakończenia nie sposób ułożyć. Pomimo odkrywanej nieznanej dotąd dokumentacji źródłowej, pojawiające się znaczne sprzeczności i rozbieżności nie tylko w szacunkach liczby ofiar, lecz zwłaszcza w podstawowych danych osobowych sprawiają, że najprawdopodobniej nie uda się nigdy ustalić precyzyjnego wykazu strat osobowych Czeladzi poniesionych w rezultacie jednego z najkrwawszych konfliktów zbrojnych w dziejach ludzkości.