Baran, byk, panna i… krokodyl? Czyli znaki zodiaku w wystrojach malarskich polskich synagog.

7 lutego 2020 roku Znaki zodiaku należą do jednych z najciekawszych motywów w sztuce synagogalnej, a ich znaczenie jest szerokie i nawiązuje przede wszystkim do miesięcy żydowskiego kalendarza. Obecnie w Polsce zachowało się 8 synagog z pełnym lub tylko częściowym cyklem zodiakalnym. Wśród nich między innymi Dom Modlitwy Mizrachi w Będzinie.   Miały być antidotum na złe moce i zapewnić szczęście. W literaturze przyrównywano życie ludzkie do kolejnych zodiaków, przypisując im charakterystyczne przymioty takie jak siła, delikatność czy niewinność. W przypadku większości symboli to, co przedstawiano, było zgodne z nazwą konstelacji. Jednakże wśród tradycyjnych wizerunków można zauważyć krokodyla, kurę czy centaura. Dlaczego? Na nurtujące pytania dotyczące malarskich motywów w synagogach odpowiedział gościom Sławomir Pastuszka – historyk, judaista i społecznik, znawca historii Żydów w Górnym Śląsku, epigrafiki hebrajskiej oraz sztuki ze szczególnym uwzględnieniem wystroju malarskiego bożnic.
Skip to content